Leren tijdens je werk

Leren is natuurlijk niet alleen het volgen van cursussen. Het omvat meer dan in een klasje zitten, meer dan een praktijkopdracht doen en meer dan een e-learning maken. Leren gebeurt altijd en overal, vooral tijdens je werk. Het gebeurt spontaan of omdat het nodig is.

Er zijn veel modellen en theorieën over leren tijdens je werk, zoals de “5 moments of need”, “70:20:10”, “Learning in the flow of work” en “Performance Support”. Deze benaderingen overlappen en richten zich op hoe we mensen kunnen ondersteunen tijdens hun werk. Een belangrijk inzicht is dat je het beste leert tijdens of vlak voor het uitvoeren van een taak.

Dit kan gebeuren tijdens de taakuitvoering door een sturend leerproces of een gids, of door een collega die uitleg geeft. Soms stap je even weg van je taak om iets te leren en gaat daarna weer verder.

Hoe ondersteun je de lerende?

De situatie-ondersteuning is ‘bewust’ van de situatie waarin de lerende zit en biedt op dat moment de gewenste of benodigde leermiddelen of kennis. Dit kan heel eenvoudig door bijvoorbeeld naast de kraan in het toilet een handenwasinstructie te hangen. Door technologische ontwikkelingen zoals GPS, het altijd bij je hebben van je telefoon, en AI en machine learning zijn de mogelijkheden hierin flink uitgebreid. Denk aan een monteur die een ruimte met hoogspanning betreedt, waarbij zijn telefoon dat detecteert en automatisch de veiligheidsprocedure toont. Of een scenario waarin je een foto maakt en AI deze herkent en de juiste informatie geeft. Deze leertechnologie is vaak ingebed in de software die ook het werk ondersteunt of zelfs in het apparaat dat je bedient, wat echt leren tijdens je werk mogelijk maakt.

Een andere manier is ondersteuning op taak en/of proces. Een vorm hiervan is het gebruik van een Quick Reference Card, bijvoorbeeld hoe je de telefoon aanneemt en doorschakelt naar een collega. Deze kaart legt alle stappen uit en licht bepaalde stappen toe. Deze taakondersteuning wordt vaak gegeven met performance support-systemen, waardoor je met en vanuit het stappenplan kunt zien hoe je iets moet uitvoeren. Extra informatie voor bijzondere situaties is dan gemakkelijk en op het juiste moment beschikbaar. Van belang is dat de taken en processen goed worden omschreven en dat deze informatie toegankelijk is. Bij computertaken en -processen zie je dat deze ondersteuning vaak is ingebouwd in de software waarmee je de taak moet uitvoeren.

Ondersteuning op basis van een onderwerp komt vaak voor en wordt veel geïmplementeerd. Dit kan een handboek zijn met een trefwoordenlijst op de werkplek, maar ook door leertechnologie gefaciliteerd worden. Een goede zoekmachine op je leermiddelen, een overzichtelijke catalogus of zelfs door voorwerpen te taggen met een QR-code, geeft de lerende snel toegang tot de gewenste informatie. Door deze informatie ook beschikbaar te maken op een apparaat dat tijdens het werk beschikbaar is (zoals een telefoon) wordt optimale ondersteuning op de werkplek gegeven. Vanuit een wens of vraag van de gebruiker wordt de informatie toegankelijk en wordt Just in Time het leren ondersteund. Dit kan bijvoorbeeld prima in een leerplatform worden vormgegeven.

Afhankelijk van de behoeften van jouw organisatie kun je deze ondersteuningsmethoden toepassen. Ze zijn niet altijd met één enkel stuk leertechnologie te faciliteren. De verschillende leertechnologieën hebben elk hun eigen kracht. Een LMS, LXP of leerplatform kan heel goed onderwerp-ondersteuning bieden. Een performance support-systeem is meer gericht op taakondersteuning. Door deze systemen met elkaar te verbinden, ontstaat er één leeromgeving waar de gebruiker op allerlei manieren ondersteuning kan krijgen, en waar hij op elk moment van leerbehoefte terecht kan.